Risicowaarschuwing: CFDs are complex instruments and come with a high risk of losing money rapidly due to leverage. 35.45% of retail investor accounts lose money when trading CFDs. You should consider whether you understand how CFDs work and
Recency Bias Effecten: Praktische notities | TIOmarkets
BY Jeroen van Dijk
|december 15, 2025Wat is recency bias precies?
Recency bias, of recentheidsvertekening, is een cognitieve valkuil waarbij mensen meer waarde hechten aan recente gebeurtenissen dan aan oudere informatie. Dit betekent dat je beslissingen of oordelen vaak worden beïnvloed door wat er net is gebeurd, terwijl eerdere gegevens of ervaringen minder aandacht krijgen.
Stel je voor dat je net een paar dagen achter elkaar een slechte dag op de beurs hebt gehad. Door recency bias kan het lijken alsof de markt structureel slecht is, terwijl dit slechts een tijdelijke dip is. Dit effect speelt vooral een rol bij het nemen van beslissingen die gebaseerd zijn op informatie over tijd.
Waarom gebeurt recency bias?
Ons brein is ontworpen om snel te reageren op nieuwe informatie. Dit was vroeger cruciaal voor overleving: recente gebeurtenissen konden wijzen op direct gevaar of kansen. Tegenwoordig zorgt dit mechanisme ervoor dat recente ervaringen zwaarder wegen dan oudere, zelfs als die laatste relevanter zijn.
Daarnaast is het makkelijker om recente gebeurtenissen te herinneren dan gebeurtenissen uit het verleden. Dit maakt dat onze hersenen onbewust prioriteit geven aan wat vers in het geheugen ligt.
Recency bias komt niet alleen voor in financiële beslissingen, maar ook in andere aspecten van ons leven, zoals sport en persoonlijke relaties. Bijvoorbeeld, een coach kan geneigd zijn om de prestaties van een speler in de laatste wedstrijd zwaarder te wegen dan zijn consistentie over het seizoen. Dit kan leiden tot onterechte beoordelingen en beslissingen die niet de volledige context in overweging nemen. Het is belangrijk om bewust te zijn van deze vertekening, zodat we beter geïnformeerde keuzes kunnen maken.
In de wereld van marketing en consumentengedrag speelt recency bias ook een grote rol. Reclamecampagnes die recentelijk zijn gezien, kunnen een grotere impact hebben op de aankoopbeslissingen van consumenten dan eerdere campagnes, ongeacht hun effectiviteit. Dit benadrukt het belang voor bedrijven om voortdurend in de belangstelling te blijven staan, zodat ze de aandacht van hun doelgroep kunnen vasthouden en hun merk relevant kunnen houden in een snel veranderende markt.
Herkennen van recency bias in het dagelijks leven
Recency bias is overal om ons heen, vaak zonder dat we het doorhebben. Het beïnvloedt hoe we nieuws lezen, hoe we onze prestaties beoordelen en hoe we beslissingen nemen op het werk of in persoonlijke situaties.
Voorbeelden van recency bias
- Beleggen: Na een sterke stijging van aandelen kan het lijken alsof de markt alleen maar omhoog gaat, waardoor je risico's onderschat.
- Sport: Een speler die recent goed heeft gepresteerd, wordt vaak overschat, terwijl eerdere mindere prestaties worden vergeten.
- Werkprestaties: Een recente fout kan zwaarder wegen in de beoordeling dan een lange periode van goede prestaties.
Het herkennen van deze voorbeelden helpt om bewuster te worden van de invloed van recency bias in je eigen denken. Dit fenomeen kan ook invloed hebben op ons sociale leven. Bijvoorbeeld, als je onlangs een negatieve ervaring hebt gehad met een vriend, kan dit je perceptie van die persoon beïnvloeden, ondanks eerdere positieve interacties. Hierdoor kunnen we onterecht afstand nemen van mensen die ons in het verleden veel hebben betekend.
Daarnaast speelt recency bias een rol in de manier waarop we informatie consumeren. In de huidige digitale wereld worden we overspoeld met nieuws en sociale media-updates. De laatste berichten of trends kunnen ons oordeel over belangrijke kwesties beïnvloeden, terwijl we de context of eerdere informatie vergeten. Dit kan leiden tot een oppervlakkige beoordeling van complexe onderwerpen, waarbij we ons laten leiden door wat recentelijk is gepost of besproken.
De impact van recency bias op beleggen en trading
Voor mensen die handelen op financiële markten, zoals bij TIOmarkets.eu, kan recency bias een grote valkuil zijn. Het kan leiden tot impulsieve beslissingen die niet gebaseerd zijn op een gedegen analyse.
Hoe recency bias je trading kan beïnvloeden
Wanneer je bijvoorbeeld een paar dagen achter elkaar winst hebt gemaakt, kan het verleidelijk zijn om steeds meer risico te nemen, in de verwachting dat de trend zich voortzet. Aan de andere kant kan een korte reeks verliezen je ontmoedigen om door te gaan, zelfs als de lange termijn vooruitzichten positief zijn.
Dit soort denken kan leiden tot:
- Overmatig vertrouwen na recente successen
- Overhaaste beslissingen na recente verliezen
- Verwaarlozing van historische data en trends
Praktische tips om recency bias in trading te vermijden
- Gebruik een tradingplan: Stel vooraf regels op voor in- en uitstappen, gebaseerd op objectieve criteria.
- Analyseer lange termijn trends: Kijk verder dan de laatste dagen of weken en betrek meerdere tijdsperioden in je beoordeling.
- Documenteer je trades: Houd een logboek bij van je beslissingen en de redenen erachter, zodat je patronen in je gedrag kunt herkennen.
- Blijf kalm: Laat emoties niet de overhand krijgen, vooral niet na een reeks snelle winsten of verliezen.
Recency bias is niet alleen een psychologisch fenomeen dat individuele traders beïnvloedt, maar het kan ook bredere gevolgen hebben voor de markten als geheel. Wanneer veel beleggers hun beslissingen baseren op recente prestaties, kan dit leiden tot overreacties in de markt. Bijvoorbeeld, als een populaire aandelenkoers plotseling stijgt, kunnen veel traders zich laten meeslepen door de hype en kopen zonder de fundamentele waarde van het aandeel te overwegen. Dit kan resulteren in een zeepbel die uiteindelijk barst wanneer de realiteit weer zijn intrede doet.
Daarnaast is het belangrijk om te beseffen dat recency bias niet alleen geldt voor winsten en verliezen, maar ook voor nieuws en gebeurtenissen die de markt beïnvloeden. Een negatief nieuwsbericht kan bijvoorbeeld een golf van paniek veroorzaken, waardoor beleggers massaal verkopen, terwijl de werkelijke impact van het nieuws misschien niet zo ernstig is. Het is cruciaal om een evenwichtige en rationele benadering te hanteren, waarbij je niet alleen kijkt naar wat er recentelijk is gebeurd, maar ook naar de bredere context en de onderliggende fundamentele factoren die de markten aandrijven.
Recency bias en beslissingen buiten de financiële wereld
Hoewel recency bias vaak wordt besproken in de context van beleggen, speelt het ook een rol in veel andere situaties. Het beïnvloedt hoe we mensen beoordelen, hoe we leren en zelfs hoe we ons dagelijks leven organiseren.
Besluitvorming op het werk
Managers kunnen bijvoorbeeld geneigd zijn om de prestaties van een medewerker te beoordelen op basis van recente projecten, terwijl het hele jaarwerk over het hoofd wordt gezien. Dit kan leiden tot oneerlijke beoordelingen en gemiste kansen voor groei. Bovendien kan deze bias ook invloed hebben op de manier waarop teams functioneren. Wanneer teamleden zich alleen richten op de laatste prestaties van hun collega's, kan dit leiden tot een gebrek aan samenwerking en een verminderd gevoel van teamgeest. Het is cruciaal voor organisaties om bewust te zijn van deze bias en strategieën te implementeren die een meer holistische beoordeling van prestaties bevorderen.
Sociale relaties
In persoonlijke relaties kan een recente ruzie of conflict de hele relatie negatief kleuren, terwijl er daarvoor veel positieve ervaringen waren. Dit maakt het moeilijk om objectief te blijven en problemen op te lossen. Het kan ook leiden tot een vicieuze cirkel, waarbij negatieve gevoelens de communicatie verstoren en verdere conflicten aanwakkeren. Het is belangrijk om bewust te zijn van deze neiging en actief te werken aan het versterken van de positieve aspecten van een relatie, bijvoorbeeld door regelmatig tijd door te brengen met elkaar en openhartige gesprekken te voeren. Dit kan helpen om de impact van recency bias te verminderen en de algehele relatie te verbeteren.
Hoe kun je recency bias herkennen en tegengaan?
Het bewust worden van recency bias is de eerste stap om het te verminderen. Hier zijn enkele strategieën die helpen om deze vertekening te herkennen en te beperken.
Strategieën tegen recency bias
- Reflecteer bewust: Neem de tijd om beslissingen te overdenken en vraag jezelf af of je te veel focust op recente gebeurtenissen.
- Zoek naar objectieve data: Baseer je keuzes zoveel mogelijk op feiten en statistieken die een langere periode beslaan.
- Vraag om feedback: Anderen kunnen je helpen om een breder perspectief te krijgen en je bewust te maken van je eigen biases.
- Gebruik checklists: Een checklist kan voorkomen dat je impulsief handelt en helpt om systematisch te werk te gaan.
De rol van technologie
Platforms zoals TIOmarkets.eu bieden tools en analyses die traders kunnen helpen om hun beslissingen te baseren op uitgebreide data in plaats van alleen recente gebeurtenissen. Door gebruik te maken van grafieken, historische data en indicatoren, kun je een beter beeld krijgen van de markt en zo recency bias verminderen.
Samenvatting en tiomarkets.eu/nl/article/hedging-demand-effecten-cfds-praktische">praktische notities
Recency bias is een natuurlijke menselijke neiging die invloed heeft op hoe we informatie verwerken en beslissingen nemen. Het kan leiden tot verkeerde inschattingen, vooral bij het beleggen en handelen op financiële markten.
Door bewust te zijn van dit effect en praktische strategieën toe te passen, kun je betere, meer gebalanceerde keuzes maken. Het gebruik van betrouwbare platforms en tools die uitgebreide data bieden, zoals TIOmarkets.eu, kan hierbij een waardevolle ondersteuning zijn.
- Wees alert op je eigen denkpatronen en emoties.
- Baseer beslissingen op lange termijn data, niet alleen recente gebeurtenissen.
- Documenteer en evalueer je keuzes regelmatig.
- Gebruik technologie om objectief inzicht te krijgen in trends en patronen.
Recency bias is niet iets wat je helemaal kunt uitschakelen, maar met aandacht en oefening kun je het effect ervan aanzienlijk verminderen.
Risicowaarschuwing: CFD's zijn complexe instrumenten en brengen een hoog risico met zich mee dat u snel geld verliest te benutten. 37.80% van de rekeningen van particuliere beleggers verliest geld bij het handelen in CFD's. U moet overwegen of u begrijpt hoe CFD's werken en of u dat kunt kunt u zich veroorloven het grote risico te lopen uw geld te verliezen.
Jeroen van Dijk is een ervaren marktanalist gespecialiseerd in forex, indices en grondstoffen. Met meer dan tien jaar ervaring in de financiële markten combineert hij fundamentele en technische analyse om complexe marktbewegingen begrijpelijk te maken voor traders van elk niveau.
Related Posts
