Risicowaarschuwing: CFDs are complex instruments and come with a high risk of losing money rapidly due to leverage. 35.45% of retail investor accounts lose money when trading CFDs. You should consider whether you understand how CFDs work and

Anchoring Bias in Decisions: Praktische notities | TIOmarkets

BY Jeroen van Dijk

|december 15, 2025

Wat is Anchoring Bias?

Anchoring bias, of ankerheuristiek, is een cognitieve valkuil waarbij mensen te veel vertrouwen op het eerste stuk informatie dat ze krijgen bij het nemen van een beslissing. Dit eerste gegeven, het “anker”, beïnvloedt vervolgens hoe ze alle volgende informatie interpreteren en waarderen.

Stel je voor dat je een product ziet met een prijs van €100, maar daarna een korting van 20% krijgt aangeboden. Die oorspronkelijke prijs van €100 werkt als een anker. Zelfs als de werkelijke waarde van het product lager is, zal je denken dat €80 een goede deal is, omdat je het vergelijkt met dat anker.

Dit fenomeen is niet alleen van toepassing op prijzen, maar ook op andere gebieden zoals onderhandelingen en schattingen. Bijvoorbeeld, in een onderhandelingssituatie kan de eerste prijs die wordt genoemd, of het eerste voorstel dat wordt gedaan, de richting van de hele discussie beïnvloeden. Onderzoekers hebben aangetoond dat zelfs willekeurige getallen, zoals een getal dat in een eerdere vraag wordt genoemd, de uiteindelijke schatting van mensen kan beïnvloeden. Dit toont aan hoe krachtig en onbewust deze bias kan zijn.

Bovendien speelt anchoring bias ook een rol in ons dagelijks leven, bijvoorbeeld bij het kopen van een huis of een auto. Wanneer je een woning bezichtigt die te koop staat voor €300.000, kan dit bedrag je perceptie van wat een redelijke prijs is voor andere woningen in de buurt beïnvloeden. Zelfs als je later een vergelijkbare woning vindt die voor €250.000 wordt aangeboden, kan de hogere prijs van de eerste woning je doen geloven dat de tweede woning een betere deal is, terwijl dat misschien niet het geval is. Dit illustreert hoe belangrijk het is om kritisch te blijven en niet alleen af te gaan op de eerste informatie die je tegenkomt.

Hoe werkt Anchoring Bias in de praktijk?

Anchoring bias werkt vaak onbewust. Zodra je een getal, idee of referentiepunt hebt gezien, is het moeilijk om het volledig los te laten. Dit kan zich voordoen in allerlei situaties, van winkelen tot onderhandelen en zelfs bij beleggen.

Enkele voorbeelden:

  • Winkelen: De eerste prijs die je ziet voor een product beïnvloedt hoe duur of goedkoop je het daarna vindt.
  • Onderhandelen: Het openingsbod zet de toon en bepaalt vaak het bereik van de uiteindelijke overeenkomst.
  • Beleggen: Een initiële koers of waarde kan je oordeel vertroebelen, zelfs als de marktgegevens veranderen.

Waarom is dit belangrijk om te herkennen?

Door te weten dat anchoring bias bestaat, kun je beter nadenken over je beslissingen. Het helpt om niet automatisch het eerste getal of idee te accepteren, maar juist kritisch te blijven en alternatieven te overwegen.

Een ander aspect van anchoring bias is de invloed ervan op sociale interacties. Wanneer mensen bijvoorbeeld een eerste indruk van iemand vormen, kan dit hun verdere interacties en beoordelingen van die persoon beïnvloeden. Dit kan leiden tot onterecht bevooroordeelde meningen, waarbij iemand mogelijk niet de kans krijgt om zich te bewijzen buiten die eerste indruk. Dit fenomeen is bijzonder relevant in professionele omgevingen, waar beslissingen over aanwervingen of promoties vaak gebaseerd zijn op initiële indrukken die niet altijd de volledige kwaliteiten van een individu weerspiegelen.

Daarnaast speelt anchoring bias ook een rol in de manier waarop we informatie verwerken. Wanneer we geconfronteerd worden met nieuws of statistieken, kan het eerste gegeven dat we tegenkomen onze perceptie van de rest van de informatie beïnvloeden. Dit kan leiden tot een vertekend beeld van de werkelijkheid, vooral in een tijdperk waarin we dagelijks overspoeld worden met informatie. Het is essentieel om ons bewust te zijn van deze bias, zodat we ons oordeel kunnen baseren op een breder scala aan gegevens en niet alleen op wat ons als eerste wordt gepresenteerd.

Anchoring Bias en Besluitvorming bij TIOmarkets.eu

Bij het handelen op platforms zoals TIOmarkets.eu kan anchoring bias een grote rol spelen. Wanneer traders bijvoorbeeld een bepaalde prijs of koers als uitgangspunt nemen, kan dit hun beslissingen beïnvloeden, soms op een manier die niet rationeel is.

Het is daarom essentieel om bewust te zijn van deze bias en strategieën te gebruiken om het te minimaliseren. Zo voorkom je dat je vast blijft zitten aan een verkeerd anker en daardoor verkeerde keuzes maakt.

Een ander aspect dat traders in overweging moeten nemen, is de invloed van emotionele reacties op hun besluitvorming. Wanneer de markt volatiel is, kunnen traders geneigd zijn om zich te laten leiden door angst of hebzucht, wat hun vermogen om rationele beslissingen te nemen verder kan ondermijnen. Dit kan leiden tot impulsieve aankopen of verkopen, vaak op basis van de laatste prijsbewegingen in plaats van een goed doordachte strategie. Het is cruciaal om een gedisciplineerde benadering te hanteren en emoties te beheersen, zodat je niet alleen afhankelijk bent van de eerste indrukken die de markt je geeft.

Daarnaast is het van belang om te begrijpen dat anchoring bias niet alleen van toepassing is op prijsniveaus, maar ook op andere factoren zoals nieuwsberichten en economische indicatoren. Traders kunnen bijvoorbeeld een bepaald nieuwsitem als een ankerpunt beschouwen en hun verwachtingen daarop baseren, wat hen kan afleiden van andere relevante informatie. Het ontwikkelen van een holistische kijk op de markt en het integreren van verschillende soorten gegevens in je analyse kan helpen om deze bias te doorbreken en betere handelsbeslissingen te nemen.

Praktische tips voor traders

  • Gebruik meerdere bronnen: Baseer je beslissingen niet op één enkele koers of indicator.
  • Analyseer historische data: Kijk naar langere termijn trends in plaats van alleen recente cijfers.
  • Stel jezelf kritische vragen: Waarom geloof ik dit getal? Is er een reden om het te betwijfelen?
  • Maak gebruik van demo-accounts: Oefen met virtueel geld om emoties en biases te herkennen zonder risico.

Hoe herken je anchoring bias in jezelf?

Zelfbewustzijn is de eerste stap om anchoring bias te bestrijden. Herken je deze signalen?

  • Je blijft steeds terugkomen op dezelfde referentieprijs, ook als er nieuwe informatie is.
  • Je hebt moeite om een prijs te accepteren die ver afwijkt van wat je eerst dacht.
  • Je voelt je ongemakkelijk bij het aanpassen van je mening, zelfs als dat rationeel gezien beter is.

Door deze signalen te herkennen, kun je bewust pauzeren en je beslissingen heroverwegen. Het is belangrijk om te realiseren dat deze bias niet alleen invloed heeft op financiële beslissingen, maar ook op andere aspecten van ons leven, zoals persoonlijke relaties en carrièrekeuzes. Wanneer we vastzitten aan een bepaald idee of referentiepunt, kunnen we waardevolle kansen mislopen of onszelf beperken in onze groei en ontwikkeling.

Oefeningen om anchoring bias te verminderen

Probeer eens het volgende:

  • Schrijf het eerste getal of idee op dat in je opkomt, maar probeer daarna minstens drie andere scenario’s te bedenken zonder dat anker.
  • Vraag een collega of vriend om een tweede mening, vooral als je merkt dat je vastzit aan een bepaald getal.
  • Neem een pauze voordat je een belangrijke beslissing neemt, zodat je niet impulsief reageert op het anker.

Daarnaast kan het nuttig zijn om jezelf bloot te stellen aan verschillende perspectieven en informatiebronnen. Door actief op zoek te gaan naar tegenargumenten of alternatieve gegevens, kun je je denken verbreden en de invloed van je oorspronkelijke anker verminderen. Dit kan bijvoorbeeld door boeken te lezen, documentaires te bekijken of deel te nemen aan discussiegroepen waar verschillende meningen worden gedeeld. Het doel is om een breder beeld te krijgen en je eigen denkpatronen uit te dagen, wat kan leiden tot meer weloverwogen en gebalanceerde beslissingen.

Waarom is anchoring bias zo krachtig?

Ons brein zoekt naar snelle manieren om beslissingen te nemen, vooral in complexe situaties. Het eerste stuk informatie dat we krijgen, fungeert als een shortcut. Dit bespaart tijd en energie, maar kan ook leiden tot fouten.

De kracht van anchoring bias zit in het feit dat het vaak onbewust gebeurt. Je denkt misschien dat je rationeel nadenkt, maar je bent al beïnvloed door dat eerste anker.

De rol van emoties

Emoties versterken anchoring bias. Als je bijvoorbeeld enthousiast bent over een investering, kan het initiële positieve nieuws als anker dienen, waardoor je negatieve signalen negeert. Hetzelfde geldt voor angst: een hoog startpunt kan je belemmeren om een realistische prijs te accepteren.

Hoe kun je anchoring bias voorkomen?

Het volledig vermijden van anchoring bias is lastig, maar er zijn manieren om het effect te verminderen:

  • Wees je bewust van het fenomeen: Alleen al weten dat het bestaat helpt om er alert op te zijn.
  • Vergelijk meerdere opties: Laat je niet beperken tot het eerste getal dat je ziet.
  • Gebruik objectieve criteria: Baseer beslissingen op feiten, data en meetbare resultaten.
  • Vraag om feedback: Anderen kunnen je helpen om je eigen vooroordelen te herkennen.

De rol van technologie

Platforms zoals TIOmarkets.eu bieden tools en analyses die kunnen helpen om anchoring bias tegen te gaan. Door gebruik te maken van geavanceerde grafieken, historische data en automatische waarschuwingen, kun je een breder beeld krijgen en minder snel vastlopen in een anker.

Samenvatting en notities">praktische notities

Anchoring bias is een veelvoorkomende valkuil bij het nemen van beslissingen. Het kan je oordeel vertroebelen en leiden tot minder optimale keuzes, vooral in situaties met financiële of handelsbeslissingen.

Door bewust te zijn van deze bias en actief strategieën toe te passen, zoals het raadplegen van meerdere bronnen en het analyseren van data, kun je betere beslissingen nemen. Platforms als TIOmarkets.eu bieden hulpmiddelen die hierbij ondersteunen.

Onthoud dat geen enkele methode perfect is, maar met aandacht en oefening wordt het makkelijker om ankers te herkennen en er niet automatisch door te worden geleid.

Inline Question Image

Risicowaarschuwing: CFD's zijn complexe instrumenten en brengen een hoog risico met zich mee dat u snel geld verliest te benutten. 37.80% van de rekeningen van particuliere beleggers verliest geld bij het handelen in CFD's. U moet overwegen of u begrijpt hoe CFD's werken en of u dat kunt kunt u zich veroorloven het grote risico te lopen uw geld te verliezen.

image-0fde21980416f2a02082da833dede3691bcf3ec4-1024x1024-png
Jeroen van Dijk

Jeroen van Dijk is een ervaren marktanalist gespecialiseerd in forex, indices en grondstoffen. Met meer dan tien jaar ervaring in de financiële markten combineert hij fundamentele en technische analyse om complexe marktbewegingen begrijpelijk te maken voor traders van elk niveau.

24/7 Live Chat